Paket Arıtma nedir?
Genel olarak bir ünitesi 25-1000 kişi arasındaki nüfusa yönelik olacak şekilde değişik boyutlarda, kompakt olarak imal edilen biyolojik atıksu arıtma tesislerine paket arıtma denir. Ünite sayısı arttırılarak daha yüksek nüfusa hizmet verilebilir.
Paket Arıtma nasıl çalışır?
Yerleşim alanlarında kanalizasyon sistemi ile toplanan atıksu ilk olarak ızgaradan geçirilerek ön çöktürme havuzuna alınır. Ön çöktürme havuzunda belirli bekleme süresi sonunda, sistemde bulunan pompaların zarar görmemesi için kaba maddeler çökeltilir. Üstte biriken atıksu ise dengeleme havuzuna geçer. Dengeleme havuzu, atıksuyun debisinde veya karakteristiğinde meydana gelen dalgalanmaları dengelemesinin yanında kesikli olarak çalışan biyolojik reaktörün dolum evresi geldiğinde terfi amacıyla da kullanılır. Biyolojik arıtmanın gerçekleştiği reaktör, ardışık kesikli aktif çamur prosesi prensibine göre çalışır. Dolum, reaksiyon, çöktürme ve boşaltma işlemlerinin ardışık olarak tek reaktörde gerçekleştiği bu proseste aktif çamur adı verilen bakteriler suyun içerisinde bulunan organik maddeleri dışarıdan verilen havadan aldıkları oksijen yardımıyla parçalayıp, arıtma işlemini gerçekleştirirler. Reaksiyon evresinin sonunda durgun ortamda çöktürme işlemine tabi tutulan suyun içerisinde bulunan bakteriler reaktör tabanına çökerken, arıtılmış su reaktörün üst kısmında toplanır. Boşaltma evresinde ise üstteki su alıcı ortama deşarj edilir. Atıksuyun debi ve karakteristiğine göre aynı işlem günde 1-4 sefer otomatik olarak tekrarlanır.
Paket Arıtmalarda fazla çamur oluşumu nedir?
Reaksiyonu gerçekleştiren bakterilerin, atıksudaki organik maddeleri parçalamaları yeni bakterilerin oluşmasına ve sistemde bulunan bakteri miktarının artmasına sebep olur. Belli bir zaman sonunda ise reaktör içerisinde bulunan bakteri miktarı deşarj edilecek suya karışacak kadar artacaktır. Bu da arıtılmış suyun kalitesinin bozulmasına sebep olacaktır. Bu nedenle paket arıtmalardan belirli zamanlarda fazla bakterilerin uzaklaştırılması gerekir. Fazla çamur adı verilen bu bakteri fazlalığının uzaklaştırılma zamanları verimli işletilecek bir sistemin en önemli kontrol parametrelerindendir.
Paket Arıtmaların işletilmesi sırasında dikkat edilecek hususlar nelerdir?
- Çözünmüş Oksijen Miktarı
Aktif çamur bakterilerinin organik maddeleri parçalayabilmeleri için ihtiyaç duydukları oksijenin yeterli olup olmadığı, en önemli işletme parametrelerindendir. İyi işleyen bir sistemde çözünmüş oksijen miktarının 1,5-2,0 mg/L olması gerekir. Daha düşük oksijen miktarı, sistemde istenmeyen bakterilerin dominant olmasına bunun sonucunda da aktif çamurun çökebilirliğinin azalmasına yol açar. Daha fazla oksijen miktarı ise; oluşan flokların parçalanmasına yol açabileceği gibi, sistemin elektrik tüketiminin artmasına ve işletme giderlerinin yükselmesine yol açabilir.
İşletme aşamasında belirli aralıklarla manuel olarak oksijen ölçümü yapılabileceği gibi, sistemin kurulumu aşamasında eklenebilecek oksijenmetre ile otomatik kontrol yapılabilir.
- Çamur Hacim İndeksi (SVI)
Çamur hacim indeksi, aktif çamurun çökebilirliğinin kontrolü için yapılan işlemdir. Bu değer ne kadar düşük ise çamur o kadar iyi çökebilme özelliğine sahiptir. Ölçümünün nasıl yapıldığına dair bilgileri kurduğumuz sistemler için verdiğimiz işletme-bakım talimatlarında detaylı olarak anlatmaktayız.
- Çamur Yaşı
Çamur yaşı, sistemde bulunan bakterilerin ne kadar sıklıkla sistemden uzaklaştırılması gerektiğini gösterir. Genelde paket arıtma sistemlerinde çamur yaşı 20 günden fazladır. Çamur yaşı daha düşük olması durumunda ise sistemden uzaklaştırılması gereken fazla çamurun hala aktif olduğu kabul edildiğinden stabilize edilmesi gerekmektedir. Çamur yaşının uygun seçilmesi en önemli tasarım parametrelerindendir. İhtiyaç olmadığı halde yüksek seçilen çamur yaşının gereksiz yere maliyet arttırabileceği gibi düşük seçilmesi durumunda ise sistemin verimi düşebilir.
Örnek Uygulamalar